D.V. woensdag 26 maart 2025 organiseren Berséba, KOC en RefSVO en Driestar onderwijsadvies het symposium Hoogbegaafdheid voor PO en VO in Gouda.
Tijdens het symposium zijn er drie lezingen, intermezzo's en een diner. Vanaf 18.00 uur zijn ook ouders welkom om het symposium bij te wonen.
De sprekers zijn Nora Steenbergen-Penterman, dr. Agnes Burger-Veltmeijer, drs. Willemien Eikelboom-van Wijngaarden, dr. Haiko Jessurun en dr. Sven Mathijssen. Daarnaast zijn er intermezzo's door Geerten Zwemer, Marjolein de Wit en Mark Brandwijk.
Thema
Het thema van het symposium is:
Iedereen aan boord! Welke koers vaar jij in de zorg voor de hoogbegaafde leerling?
We hebben in het onderwijs de opdracht om toe te werken naar inclusief onderwijs. Die opdracht is tegelijk een uitdaging waarbij we elkaar nodig hebben.
Tijdens het symposium willen we de deelnemers inspireren en uitdagen om te groeien in goed onderwijs en goede ondersteuning van de (hoog)begaafde kinderen.
Programma
Het middagprogramma bestaat uit twee lezingen, afgewisseld met een intermezzo. Het avondprogramma bestaat uit een diner, muzikaal intermezzo, een lezing en een borrel.
14.30-15.00 uur
Ontvangst
15.15-15.30 uur
Welkom en opening
15.30-16.20 uur
Lezing 1
16.30-17.00 uur
Intermezzo met beweging
17.10-18.00 uur
Lezing 2
18.00-19.00 uur
Diner
19.00-19.30 uur
Muzikaal intermezzo
19.30-20.30 uur
Lezing 3: dr. Sven Mathijssen
20.30 uur
Afsluitend ontmoetingsmoment met nootjes en een drankje
Lezingen
Tijdens het middagprogramma worden er vier lezingen gegeven waarvan jij er twee kunt bijwonen. Jouw keuze kun je in het aanmeldformulier aangeven.
Voor de eerste lezing heb je de keuze uit:
Lezing van Nora Steenbergen-Penterman “Wetenschappelijk denken stimuleren! Hoe dan?”
Lezing van Agnes Burger-Veltmeijer “Hoogbegaafd of Dubbel Bijzonder? That is not the question”
Voor de tweede lezing heb je de keuze uit:
Lezing van Willemien Eikelboom-van Wijngaarden Weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen
Lezing van Haiko Jessurun Hoogbegaafd en ongezien
Tijdens het avondprogramma is er één lezing. Deze wordt gegeven door Sven Mathijssen. Hieronder vind je meer info over de sprekers en de lezingen.
“Wetenschappelijk denken stimuleren! Hoe dan?”
Analytisch, creatief en kritisch denken is nodig om met oplossingen te komen voor maatschappelijke vraagstukken. Maar hoe kun je al op jonge leeftijd bij kinderen het wetenschappelijk denken stimuleren? Welke hulpmiddelen zijn daarvoor beschikbaar? Wat vraagt het van een begeleider en de omgeving?
Allemaal vragen die in deze interactieve sessie aan bod komen. Je ontvangt diverse tools waarmee je direct in de praktijk aan de slag kan en in gesprek met kinderen en jongeren, in onder andere onderzoeks- en ontwerpopdrachten, kunt werken.
Over Nora Steenbergen-Penterman
Nora Steenbergen is onderwijskundige, ECHA Specialist in Gifted Education, leraar en werkt als curriculumontwikkelaar bij SLO. Ze is projectleider van diverse projecten op het gebied van talentontwikkeling en maatwerk.
Ze heeft een brede expertise op het gebied van omgaan met verschillen, leer- en gedragsproblemen en houdt zich vooral bezig met maatwerk voor getalenteerde leerlingen in po en vo en geeft trainingen aan scholen.
“Hoogbegaafd of Dubbel Bijzonder? That is not the question”
Dubbel-bijzondere (hoog)begaafde leerlingen worden ook wel genoemd Twice-exceptional of 2E. Zij hebben enerzijds hoge intellectuele capaciteiten en/of hoge leerresultaten en anderzijds leer-, ontwikkelings- of gedragsproblemen. Zij passen qua gedrag en leren vaak niet in ‘labels’ en worden onvoldoende (h)erkend doordat talenten en tekorten elkaar voor het ongeoefende oog kunnen camoufleren. Hierdoor kan eenzijdige afstemming ontstaan in onderwijs en zorg.
Hoe zit het precies met die camouflage? En hoe doe je dat, afstemmen op zowel die sterke als die zwakke kanten? In deze presentatie gaat Agnes Burger-Veltmeijer o.a. via korte filmfragmenten in op de belemmeringen die vaak al beginnen bij onze eigen vragen en aannames.
Over dr. Agnes Burger-Veltmeijer
Dr. Agnes Burger-Veltmeijer is als zelfstandig Klinisch Pedagoog, NIP-K&J-Psycholoog-Specialist en Gz-psycholoog werkzaam als 2E-expert, diagnosticus, docent, onderzoeker en auteur, en is tevens verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Zij heeft de Sterkte en Zwakte Heuristiek ontwikkeld, een systematische methode die ingezet kan worden voor handelingsgerichte diagnostiek bij vragen over hoogbegaafdheid en dubbel bijzonder. Voor informatie over cursusmogelijkheden en voor publicaties van haar hand zie: agnesburger.nl.
Weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen
Willemien neemt je in haar lezing mee naar de onderwijspraktijk van het werken met kinderen met uiteenlopende onderwijsbehoeften. Dat kinderen met kenmerken van begaafdheid zich asynchroon kunnen ontwikkelen, is bekend.
Maar wat doe je als die asynchroniteit zo groot is, dat een kind dreigt vast te lopen en passend onderwijs een (te?) grote uitdaging lijkt te zijn? Willemien vertelt de verhalen waarin het lukte om een kind weer te laten stralen. Maar ze deelt ook ervaringen waarin het niet goed gegaan is en het niet lukte om een kind mee te laten blijven doen.
Wat kunnen we leren van deze verhalen? Welke do's en don'ts zijn er in de wetenschap én in de praktijk te vinden die zorgen voor een hoopvol perspectief en voor passende ontwikkelruimte - zowel voor het kind, als voor de omgeving? Welke stappen kun je samen zetten op weg naar beter? Op welke manier kunnen we met elkaar een antwoord formuleren op de vraag die dít kind ons op dít moment stelt? Hoe zorgen we ervoor dat wij als onderwijsmensen kinderen met zowel een groot ontwikkelingspotentieel áls een grote uitdaging kunnen ondersteunen en hen helpen hun plek te vinden in de maatschappij?
In de lezing zoeken we naar de balans tussen dat wat maximaal wenselijk en dat wat maximaal haalbaar is.
Over drs. Willemien Eikelboom - van Wijngaarden
drs. Willemien Eikelboom - van Wijngaarden is specialist begaafdheid en specialist dubbel bijzonder. Zij is werkzaam als leerkracht van Day a Week School Houten (een bovenschoolse plusklas). Binnen stichting Fluenta is zij de kartrekker van het hb-onderwijs en is zij lid van de hb-werkgroep van het samenwerkingsverband Profi Pendi.
Daarnaast werkt ze vanuit haar eigen praktijk WIJZER Onderwijsadvies op verschillende scholen (regulier en SO) in de volle breedte van haar specialisme: ze ondersteunt kinderen, coacht leerkrachten, denkt mee in complexe casuïstiek en werkt samen met directies, IB'ers en orthopedagogen om een sterk hb-beleid neer te zetten.
Hoogbegaafd en ongezien
De weg naar leren opent zich als de leerling het gevoel heeft dat de leraar de leerling echt in z’n hoofd heeft! Een groot woord bij hoogbegaafdheid is: eenzaamheid.
De behandeling van psychische aandoeningen bij hoogbegaafde individuen vormt een complex en steeds belangrijker wordend onderwerp dat zich richt op het verbinden van kennis met praktijk. Deze groep onderscheidt zich vaak in hun ontwikkeling en staat voor unieke uitdagingen in vergelijking met hun leeftijdsgenoten.
Het is van cruciaal belang om deze uitzonderlijke behoeften te erkennen. Preventieve en curatieve behandeling vereist een op maat gemaakte benadering. Deze aanpak omvat het in overweging nemen van zowel de intellectuele als emotionele intensiteit van het individu.
Over dr. J.H./Haiko Jessurun
Haiko is klinisch psycholoog en kinder- en jeugdpsychotherapeut. Hij heeft uitgebreide ervaring op het gebied van hoogbegaafdheid en met name wanneer dit heeft geleid tot problemen op het gebied van de geestelijke gezondheid.
Vanuit de praktijk Oog psychologen biedt hij gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg aan voor adolescenten en volwassenen in de vorm van ontdekkende psychotherapie. Ook werkt Haiko mee aan het verzorgen van deskundigheidsbevordering, supervisie, en eventuele wetenschappelijke activiteiten.
Daarnaast is hij in Nederland verantwoordelijk voor de vertaling van de MIDAS (Multiple Intelligences Developmental Assessment Scales) en beheert de certificaties hiervoor.
Het is een hele puzzel: Over signaleren van talenten en behoeften
In de afgelopen anderhalve eeuw zijn we veel te weten gekomen over hoogbegaafdheid. Eén van de dingen die we weten is dat hoogbegaafdheid meer omvat dan alleen een hoog IQ. Toch lijkt hoogbegaafdheid bijna onlosmakelijk verbonden te zijn met intelligentie; als er vermoedens van hoogbegaafdheid zijn, wordt vaak een intelligentietest afgenomen om te bepalen of een kind wel of niet hoogbegaafd is.
Of we met die kennis ook het onderwijs passend vorm kunnen geven is een tweede. De vraag dient zich aan: en nu? Wat weten we? Wat willen we weten? En wat is er nodig van leraren, ouders en leerlingen zelf? In deze avondlezing wordt nagegaan hoe we talenten en behoeften van kinderen goed in kaart kunnen brengen en ook dat deze manier van kijken zich niet hoeft te beperken tot hoogbegaafdheid.
Talenten en behoeften kunnen op verschillende niveaus en in verschillende contexten anders zijn en ook anders tot uiting komen. Het is na deze lezing niet per se de bedoeling dat je met heel veel antwoorden weer naar huis gaat. Liever met veel vragen: welke vragen stel je jezelf, en welke stel je de ander?
Over dr. Sven Mathijssen
Sven Mathijssen is plaatsvervangend hoofdopleider bij de Radboud International Training on High Ability (RITHA) en docent bij de European Council for High Ability (ECHA)-opleiding. Hij is daarnaast de inhoudelijk hoofdredacteur van tijdschrift ‘Talent’, een populairwetenschappelijk tijdschrift over hoogbegaafdheid gericht op professionals in het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs.
Sven heeft Psychologie (richting: Kinder & Jeugd) gestudeerd aan Tilburg University, waarbij hij stage liep bij het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek (CBO Talent Development). Na zijn stage heeft hij aldaar als ontwikkelingspsycholoog gewerkt. Sven is als externe promovendus aan Tilburg University gepromoveerd op onderzoek naar menstekeningen van kinderen met kenmerken van hoogbegaafdheid in de leeftijd van 4 tot en met 6 jaar.
Intermezzo's
De lezingen worden afgewisseld met intermezzo's. Een met beweging en een met muziek. Hieronder vind je meer informatie over de intermezzo's.
Tijdens dit symposium krijg je heel wat informatie te verwerken. Kan jouw focus wel een tussentijdse oppepper gebruiken? Wil je graag je benen strekken zonder dat dit ten koste gaat van een goede inhoud?
Ervaar hoe begrippen als verbinding, veiligheid en vertrouwen van belang zijn wanneer je om de leerling wilt staan. Vanuit een werkvorm krijg je concrete handreikingen voor jouw praktijk, zetten we een ervaringsgerichte werkvorm in en ga je met collega’s in gesprek hoe je deze inhoud kunt vormgeven in jouw situatie.
Over Geerten Zwemer
Ik ben Geerten Zwemer en ben bij Driestar onderwijsadvies werkzaam op de terreinen van groepsdynamiek en bewegingsonderwijs. Met Effective-teamwork richt ik mij op verbinding en samenwerking in teams d.m.v. teamtrainingen. In mijn werk zet ik graag beweegactiviteiten in als instrument om tot reflectie te komen.
In dit intermezzo neemt fluitiste Marjolein de Wit u mee op een muzikale reis waarin muziek, verhalen en inzichten samenkomen. Met een inspirerend concertprogramma laat zij zien hoe muziek kan bijdragen aan emotieregulatie, samenwerking en persoonlijke groei – essentiële thema’s voor hoogbegaafde leerlingen. Zij wordt hierbij glansrijk ondersteund door pianist Mark Brandwijk.
U kunt een afwisselend programma verwachten met herkenbare stukken, eigen werk en praktische voorbeelden. De musici tonen hoe muziek kan bijdragen aan de balans tussen denken en voelen, en hoe het een krachtig hulpmiddel kan zijn voor talentontwikkeling en welbevinden. Laat u raken en verrijken door deze unieke combinatie van muziek en inzicht!
Marjolein de Wit - fluit
Marjolein de Wit studeerde cum laude af aan het Brabants Conservatorium in Tilburg bij Raymond Delnoye en heeft een veelzijdige carrière opgebouwd als fluitiste. Ze treedt zowel solistisch als in kamermuziekverband op en bracht meerdere succesvolle soloalbums uit. Marjolein heeft een eigen lespraktijk en verzorgt ook diverse fluitworkshops door het hele land.
Vanuit haar praktijk Talent voor Twee biedt Marjolein als specialist hoogbegaafdheid (ECHA) ondersteuning aan volwassenen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, het omgaan met faalangst, podiumvrees en hoogbegaafdheid.
Mark Brandwijk - piano
Mark Brandwijk is een veelzijdige pianist met een breed repertoire, variërend van klassieke werken tot improvisaties. Hij studeerde bij Mirjam IJsseldijk, Bert van den Brink en Jan-Willem van Delft en won onder andere de eerste prijs tijdens de Maassluise Muziekweek.
Mark begeleidt koren, solisten en instrumentalisten, waaronder Christelijk Jongerenkoor Jigdaljahu, is zelf dirigent van een drietal koren, en is regelmatig te zien bij Nederland Zingt. Zijn voorkeur gaat uit naar laatromantische en vroegmoderne composities.
Kosten
De prijs voor het symposium is 95 euro per persoon. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, dus meld je snel aan. De uiterlijke aanmelddatum is 21 februari.
Aanmelden voor het symposium
Je bent van harte welkom om het symposium Hoogbegaafdheid PO-VO bij te wonen. Aanmelden doe je hieronder. Tot 26 maart in Gouda!