19 maart 2021

4 tips om met kinderen over hun lijf te praten

Door Elly van der Gouwe

In het nieuwe televisieprogramma ‘Gewoon. Bloot.’ van NTR vertonen volwassen zich volledig bloot aan kinderen. Kinderen mogen de voor hen onbekende volwassenen alles vragen over hun lichaam. Een goed initiatief, of toch niet?

De NTR motiveert: “Vraag jij je soms af of je lichaam wel normaal is? Niet zo gek, want op Instagram, Snapchat en TikTok lijkt iedereen perfect! Veel mensen gebruiken filters, make-up of gaan zelfs onder het mes om er beter uit te zien. Dat maakt het lastig om te zien wat nog ‘echt’ is. Daarom komt NPO Zapp met ‘Gewoon. Bloot.’ Een programma waarin een groep kinderen (…) vijf doodgewone mensen het hemd van het lijf vraagt. Letterlijk! Want onze gasten zijn poedelnaakt. (…) Meer blote lichamen = positiever lichaamsbeeld.”

Niet doen!

Het is zeker belangrijk om het ideaalbeeld van hoe je eruit moet zien aan de kaak te stellen. Om kinderen te leren dat mensen verschillende lichamen hebben. Dat je je niet hoeft te schamen voor je lijf, maar dat je je waardig en waardevol mag weten. Je kunt echter vraagtekens plaatsen bij de manier waarop ‘Gewoon. Bloot.’ aan deze doelen wil bijdragen. Een positief lichaamsbeeld hebben is belangrijk, maar niet alle middelen zijn geschikt om dat bij kinderen te bereiken.


Een van de problemen van ‘Gewoon. Bloot.’ is het ontbreken van een veilig context. In het NTR-programma worden naakte, onbekende volwassenen letterlijk getoond aan leerlingen uit groep 7 en 8. Terwijl kinderen vanaf een jaar of 8 juist meer privacy willen voor het lichaam. Dat is een gezonde en goede ontwikkeling. Zo leren ze dat ze een eigen persoon zijn met een eigen lichaam waar ze zuinig op mogen zijn en die ze alleen in een veilige, gelijkwaardige context kunnen delen met anderen. Preutsheid en ‘schaamte’ horen bij deze fase, maar hebben dus een positieve functie. Zo leer je je waardigheid houden en tonen en op een gezonde manier omgaan met je lichaam en dat van anderen. Het programma ‘Gewoon. Bloot.’ doorkruist deze ontwikkeling.

Wel doen!

Wat kun je wel doen om je lijf bespreekpaar te maken? Om kinderen bijvoorbeeld te leren dat elk lichaam uniek geschapen is en het ‘perfecte plaatje’ niet bestaat? Het is belangrijk om daar thuis met je kinderen in een veilige setting mee aan de slag te gaan. Vier eenvoudige tips:

  1. Geef complimenten! Werk aan zelfvertrouwen van zowel de jongens als de meiden thuis. In een tijd waarin het ideaalbeeld van de maatschappij via sociale media bijna iedereen bereikt, is dat extra belangrijk. Kinderen zijn prachtig geschapen en hebben elk hun eigen talenten, uiterlijk en eigenaardigheden. Heb daar oog voor en vertel het hen.
  2. Spreek regels, normen en waarden uit.  Bloot is normaal en bloot is privé. Dat staat naast elkaar. Welke normen en waarden gelden bij jullie thuis? Waarom is dat? Is iedereen daar tevreden mee? En nu we wat dichter op elkaar zitten thuis, is privacy mogelijk sneller in het geding. Hoe ga je daar thuis mee om? Hoe kunnen alle gezinsleden van jong tot oud aangeven wat hun privé-grenzen en -behoeften zijn? Praat er open over met elkaar.
  3. Werk aan weerbaarheid. In welke situaties in bloot normaal? Wanneer geeft bloot jou een nee-gevoel? Wat kun je dan doen? Hoe laat je met je lichaam zien dat iemand niet dichterbij mag komen? Of wat zeg je? Hoe ga je om met foto's of websites waarop bloot te zien is? Je kunt het wegklikken, niet doorsturen, afsluiten, aan iemand vertellen en iets anders gaan doen.
  4. Bouw aan relaties. Bespreek hoe intimiteit thuishoort in relaties. Bij wie voel je je veilig? Op welke manier kun je liefde en trouw laten zien? En in welke relaties is bloot goed? Als je in deze tijd weinig mensen kunt ontmoeten op welke manieren kan je dan toch liefde en trouw laten zien? Hoe houd je contact met vriendjes en eenzame mensen? Hebben jullie bijvoorbeeld al bemoedigingen via video, app, stoepkrijt, zwaaien of post gedeeld?

Hulpmiddelen

Vind je het na deze vier tips lastig om zelf aan de slag te gaan? De volgende hulpmiddelen kunnen je op weg helpen.

  • Podcast: In februari 2020 heeft het RD samen met Elly van der Gouwe een uitgebreide podcast gemaakt over seksuele vorming. Nuttig en bemoedigend!
  • Wonderlijk en waardevol: Voor kinderen vanaf 8 jaar is het boek Wonderlijk en waardevol uitgekomen. Met dit toegankelijke boek kan je kind of kan je samen met je kind(eren) praten over hun eigen lichaam en gevoel. Het vrolijke kijk-, lees- en doeboek verschillende thema’s. Het is voor €19,95 verkrijgbaar in de webwinkel.

Meer informatie

Voor meer informatie kun je contact opnemen met Elly van der Gouwe.